در دنیای ساخت‌وساز و صنایع سنگین، انتخاب مصالح مقاوم و با دوام اهمیت زیادی دارد. یکی از این مصالح پرکاربرد، ناودانی گالوانیزه است؛ پروفیلی فلزی که از فولاد ساخته شده و با لایه‌ای از روی (زینک) پوشانده می‌شود تا در برابر عوامل مخربی همچون رطوبت، خوردگی و زنگ‌زدگی مقاومت پیدا کند. این نوع ناودانی نه‌تنها از نظر فنی دارای استحکام بالاست، بلکه به دلیل برخورداری از پوشش گالوانیزه، ظاهر زیباتری نیز دارد و نیازی به رنگ‌آمیزی یا نگهداری مکرر ندارد.
به‌کارگیری ناودانی ورق گالوانیزه در پروژه‌های ساختمانی، پل‌سازی، و حتی صنایع نفت، گاز و پتروشیمی، به دلیل دوام بالا، طول عمر زیاد و کاهش هزینه‌های تعمیر و نگهداری، اهمیت ویژه‌ای دارد. در این مقاله قصد داریم بررسی کنیم که ناودانی گالوانیزه دقیقاً چیست، چه ویژگی‌هایی دارد و چرا به انتخاب اول بسیاری از مهندسان و سازندگان تبدیل شده است. پس اگر به دنبال اطلاعات کامل و کاربردی در این زمینه هستید، با ما همراه باشید.
برای استعلام قیمت روز ناودانی از دسته بندی های سایت آهن آرسس بازدید کنید.
انواع ناودانی گالوانیزه
انواع مختلفی از ناودانی گالوانیزه به تولید می‌رسند که هر کدام از این دسته ها دارای ویژگی های خاص خود هستند. در ادامه به دسته بندی های انواع ناودانی گالوانیزه می‌پردازیم.
- ناودانی ساده گالوانیزه: این ناودانی دارای دیواره های صاف و سطح مقطع U شکل است. ناودانی ساده برای ساخت اسکلت های فلزی و کاربرد های عمومی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- ناودانی مشبک گالوانیزه: ناودانی مشبک گالوانیزه دارای سوراخ هایی در بدنه خود است که باعث شده برای کاربرد های تاسیساتی بسیار مناسب باشد.
- ناودانی سنگین گالوانیزه: ناودانی سنگین عبارت است از ناودانی که وزن آن مطابق جدول استاندارد اشتال است و دارای پوشش روی است.
- ناودانی سبک گالوانیزه: نوعی از ناودانی که وزن آن نسبت به جدول اشتال سبک تر است و برای کاربرد هایی که نیاز به تحمل بار اندکی دارند مناسب است.
ویژگی‌های ناودانی گالوانیزه
ناودانی گالوانیزه به دلیل پوشش روی ویژگی‌های برتری پیدا می‌کند که آن را برای استفاده در شرایط مختلف بسیار مناسب می‌سازد. ویژگی های ناودانی گالوانیزه شباهت زیادی به ویژگی های ناودانی آلومینیومی دارند. در ادامه برخی از ویژگی‌های اصلی ناودانی گالوانیزه نام برده می‌شود:
1. مقاومت بالا در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی
پوشش روی (زینک) سطح ناودانی را در برابر رطوبت، اکسیژن و مواد خورنده محافظت می‌کند، که باعث جلوگیری از زنگ‌زدگی می‌شود.
2. طول عمر بالا
فرآیند گالوانیزه‌کاری باعث می‌شود عمر مفید ناودانی تا چند دهه افزایش یابد، حتی در شرایط محیطی نامساعد.
3. استحکام مکانیکی بالا
ناودانی‌های گالوانیزه از فولاد مستحکم ساخته می‌شوند و در برابر فشار، ضربه و تنش‌های فیزیکی مقاوم هستند.
4. عدم نیاز به نگهداری و پوشش اضافی
بر خلاف برخی مصالح فلزی که نیاز به رنگ‌آمیزی یا بازسازی دوره‌ای دارند، ناودانی گالوانیزه نیاز به نگهداری خاصی ندارد.
5. قابلیت استفاده در شرایط سخت آب‌وهوایی
از آنجایی که در برابر رطوبت، نمک، تغییرات دما و اشعه UV مقاوم است، برای مناطق مرطوب، ساحلی یا صنعتی گزینه‌ای ایده‌آل به شمار می‌رود.
6. مناسب برای کاربردهای صنعتی و ساختمانی
به دلیل ترکیب استحکام و مقاومت در برابر خوردگی، در سازه‌های فلزی، سوله‌سازی، پل‌ها، خطوط انتقال و صنایع سنگین کاربرد گسترده دارد.
7. چسبندگی قوی پوشش روی به سطح فولاد
در فرآیند گالوانیزاسیون گرم، پوشش روی به‌صورت متالورژیکی با فولاد پیوند می‌خورد که باعث افزایش پایداری و ماندگاری آن می‌شود.
8. دوستدار محیط‌زیست (Eco-Friendly)
استفاده از فولاد قابل بازیافت و کاهش نیاز به تعمیرات و رنگ‌آمیزی مکرر، باعث کاهش اثرات زیست‌محیطی در طول چرخه عمر سازه می‌شود.
9. مقرون‌به‌صرفه در بلندمدت
اگرچه ممکن است هزینه اولیه گالوانیزه‌کاری بیشتر از فولاد ساده باشد، اما کاهش هزینه‌های تعمیر و افزایش طول عمر، در مجموع صرفه‌جویی اقتصادی به همراه دارد.
10. زیبایی ظاهری و یکنواختی سطح
سطح نقره‌ای براق ناودانی گالوانیزه جلوه‌ی مناسبی دارد و در پروژه‌هایی که ظاهر اهمیت دارد نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد.
کاربردهای ناودانی گالوانیزه
همان‌طور که در ابتدای مطلب گفته شد این نوع ناودانی به دلیل استحکام بالا و مقاومت در برابر خوردگی در بسیاری از صنایع و پروژه‌های ساختمانی کاربرد دارد. جهت آشنایی با کاربرد ناودانی در ساختمان سازی روی مقاله لینک شده کلیک کنید. برخی از اصلی‌ترین کاربردهای ناودانی گالوانیزه عبارت‌اند از:
- سازه‌های فلزی و اسکلت ساختمان
- پروژه‌های بیرونی و فضای باز
- صنعت حمل‌ونقل و خودرو
- تأسیسات و تجهیزات دریایی
- پایه‌ها و ستون‌های سازه‌های صنعتی
- سوله‌ها و انبارها
- پل‌سازی و سازه‌های عمرانی
- استفاده برای آبرو ساختمان
برای آشنایی بیشتر با ناودانی شیروانی (آبرو) با جنس گالوانیزه روی لینک کلیک کنید.
یکی از کاربرد های ناودانی گالوانیزه در ساختمان، استفاده از آن به عنوان ناودانی پشت بام است.
جدول مشخصات ناودانی گالوانیزه
در ادامه جدول وزن ناودانی به همراه دیگر مشخصات آن ارائه شده است:
| ردیف | سایز ناودانی | ضخامت (میلیمتر) | وزن یک متر ناودانی (کیلوگرم) | وزن شاخه 6 متری (بر حسب کیلو) | وزن شاخه 12 متری (برحسب کیلو) |
| 1 | 6 | 6 | 5 | 30.4 | – |
| 2 | 6.5 | 5.5 | 7 | 42.5 | – |
| 3 | 8 | 6 | 8.6 | 51.8 | 103.7 |
| 4 | 10 | 6 | 10.6 | 63.6 | 127.2 |
| 5 | 12 | 7 | 13.5 | 80.4 | 160.8 |
| 6 | 14 | 7 | 16 | – | 192 |
| 7 | 16 | 7.5 | 19 | – | 225.6 |
| 8 | 18 | 8 | 22 | – | 264 |
| 9 | 20 | 8.5 | 25.3 | – | 303.6 |
| 10 | 22 | 9 | 29.4 | – | 352.8 |
روش تولید ناودانی گالوانیزه
در ابتدا ناودانی معمولی ساخته می‌شود سپس سطح ناودانی به کمک سه مرحله تمیز می‌شود تا برای گالوانیزاسیون آماده شود. این سه مرحله شامل موارد زیر است:
چربی زدایی: برای از بین بردن چربی ها از محلول های قلیایی استفاده می‌شود.
اسیدشویی: برای از بین بردن زنگ زدگی ها و اکسید های فلزی ناودانی را در محلول اسید غوطه ور می‌کنند.
فلاکسینگ: برای اینکه پوشش گالوانیزه به خوبی روی ناودانی بنشیند سطح ناودانی را با محلول نمک آغشته می‌کنند.
بعد از اینکه ناودانی تمیز شد به کمک یکی از روش های زیر گالوانیزه می‌شود.
گالوانیزاسیون گرم: ناودانی در حمام مذاب روی (دمای حدود 450 درجه سانتی‌گراد) غوطه‌ور می‌شود. در این فرآیند، روی به سطح فولاد پیوند داده و یک لایه محافظ تشکیل می‌دهد.
گالوانیزه سرد: به کمک روش الکترولیتی روی را بر سطح ناودانی می‌پاشند.
